Ülkemizde ardarda yaşanan bölgesel kuraklıklar birden bu başkentin bizim başkentimiz olduğunu düşündürtebilir. Bizim değil ama komşu bir ülkenin  başkenti son 5 yıldır  olağanüstü  kuraklık nedeniyle büyük sıkıntı yaşıyor. İki ay önce ülkenin Cumhurbaşkanı su kaynaklarının ciddi bir kriz içinde olduğunu belirterek, “Bugün ne yeraltında  suyumuz var ne de barajlarda.  Yağışlarda %60 azalma var” açıklamasını yaptı. Açıklamada sadece ülkenin başkentini değil tüm ülkeyi saran ciddi bir su krizinden de söz edildi.

Beş yıl üst üste kuraklık ve rekor sıcaklıkların ardından Tahran, muslukların kuruyacağı bir noktaya gidiyor. Tahran’da 10 milyon kişinin susuz kalabileceği belirtiliyor.

Kent  yedi  ana baraja bağımlı,

Bunlardan beşi kurumuş durumda.

Cumhurbaşkanı Pezeşkiyan,  plansız kalkınmanın ülkeyi bu noktaya getirdiğini  söylüyor .“Gece gündüz çalışıyoruz. Ancak barajlardaki suyun azalması ve kuyuların daha da derinleşmesi nedeniyle sorunu kontrol edebileceğimiz belli değil”  diyor.

Cumhurbaşkanı ayrıca Tahran’ın taşınmasının da  gündemde olduğunu belirtiyor.

Cumhurbaşkanı da ümidini kaybetmiş görünüyor.

****************

Birleşmiş Milletler (BM) Üniversitesi Su, Çevre ve Sağlık Enstitüsü Müdürü Prof. Kaveh Madani,   "Bu sadece bir su krizi değil, aynı zamanda bir 'su iflası'. O kadar aşırı kullanılmış bir sistem ki artık tam olarak geri döndürülemez" açıklamasını yapıyor.

BM Çölleşmeyle Mücadele Sözleşmesi'nden (UNCCD) Daniel Tsegai da, İran'ın su kıtlığı, arazi bozulması, iklim değişikliği ve kötü yönetim bir araya geldiğinde neler olacağını gösterdiğini söylüyor. Bunun diğer ülkeler için ciddi bir uyarı olduğunu da ekliyor.

İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan, bölge sakinlerine su tüketimini en az yüzde 20 azaltma çağrısı yapıyor.

Eski İran Çevre Birimi Başkan Yardımcısı Prof.Dr. Kaveh Madani, önümüzdeki  yıl da kurak geçerse koşullar çok ağırlaşacak diyor.

Madani, "Bunun tek nedeni kuraklık değil" diyor ve ekliyor: "Kriz, iklim değişikliğinin sorunu artırmasından çok önce, kötü yönetim ve aşırı su kullanımıyla ortaya çıktı."

************

 İran'ın suyunun yaklaşık yüzde 92’si tarımda verimsiz sulamada kullanılıyor

Hidroenerji üretimi çökmüş durumda ,Doğalgaz santrallerinin  artan su ihtiyacı karşılanamıyor, İran’da su kıtlığı bir enerji krizini de tetikliyor.

Uzmanlar, çözümlerin mevcut olduğunu ancak su, enerji ve tarım politikalarında acil ve koordineli bir eyleme ihtiyaç duyulduğunu söylüyor.

Huzistan ve Sistan-Belucistan da dahil birçok eyalette göstericiler "su, elektrik ve gıdaya" erişimin temel bir hak olduğunu savunuyor.

Kuyular ve kanallar kururken, ülkenin kuzeyine doğru iç  göç hızlanıyor.

*************

BM'ye göre 2000 yılından bu yana  kuraklıkların sıklığı, süresi ve şiddetinde artış var.

Kuraklıklar artık “ara sıra” görülen olağan dışı olaylar olmaktan çıkıp, iklim değişikliğinin bir parçası hâline geliyor.

BM Raporlarında, mevcut eğilimler sürerse, 2050 yılına kadar her dört kişiden üçünün kuraklıktan etkilenebileceği belirtiliyor.

Bizim de bu kıssadan bir hisse çıkarmamız ve daha hızlı hareket etmemiz gerekebilir.

Siz ne dersiniz ?