Ekosistemi Koruma ve Doğa Sevenler Derneği (EKODOSD) sahillerin beyaz gelinleri olarak bilinen ve nesli tükenme altında olan kum zambaklarının korunması için çalışma başlattı.
Aydın’ın doğasının korunması adına önemli projeler gerçekleştiren Ekosistemi Koruma ve Doğa Sevenler Derneği (EKODOSD), nesli tükenme altında olan kum zambaklarının korunması için çalışma başlattı. Türkiye kıyılarında nadir olarak yetişen ve nesli tehlike altında bulunan doğal kum zambakları, Didim Tavşanburnu Tabiat Parkı ve Taşburun Limanı kumullarında insan baskısı nedeniyle tehdit altında bulunuyor.
Büyük ve Küçük Menderes havzalarındaki kıyı kumullarının nadir bitkileri olan kum zambakları her geçen yıl insan baskısıyla yok olduğunu ifade eden EKODOSD Başkanı Bahattin Sürücü; “Kum zambaklarının şu ana kadar en iyi korunduğu alanlar, Milli Park olması ve bulunduğu bölgelere insan girişinin yasaklanması nedeniyle, Dilek Yarımadası Dipburun Koyu ve Menderes Deltası’nın kıyı kumullarıdır. Didim Tavşanburnu Tabiat Parkı ve Taşburun Limanı kumullarında insan baskısı nedeniyle tehdit altında bulunmaktadır. Bölgemizde kum zambaklarının en yoğun yetiştiği alan olan Efes Selçuk Pamucak sahilindeki kumullarda önemli derece tahribat yaşanmaktadır. Antik limanın kuzey bölgesindeki kum zambakları ATV türü motorlu araçlar ve insan baskısıyla tamamen bitmiştir. Antik limanın güneyinde yoğun bir şekilde görülen kum zambakları ne yazık ki her yıl giderek azalmaktadır. Antik liman inşaatları sırasında yaklaşık 2 dönümlük bir alanda bulunan kum zambakları kepçeler tarafından tamamen yok edilmiştir. Bu yıl yaptığımız izlemelerde, belediye tesisleri arasında bulunan kum zambaklarının oldukça azaldığı ve tahribata uğradığı gözlenmiştir. İlçe belediyesinin önemli bir alana yapmış olduğu çitler ve dikenli teller ne yazık ki parçalanmış, kum zambakları ezilerek tahribata uğradığı görülmüştür. Hiçbir koruma tedbiri olmadığından alana gelen ziyaretçiler kum zambaklarının üzerine basarak geçmekte, çadır kurmakta, çöplerini ve tüm eşyalarını gelişigüzel atmaktalar ve alanın hoyratça kullanıldığı görülmektedir” dedi.
“Efes’in ön bahçesidir”
Bölgenin, Türkiye turizminin can noktalarından biri olduğunu ve hemen her gün Kuşadası’ndan kurvaziyer gemilerin binlerce turist getirdiği Efes’in ön bahçesi durumunda olduğunu vurgulayan Sürücü; “Kum zambağı sayısındaki bu hızlı düşüşün ana sebebinin yoğun, kontrolsüz ve bilinçsiz gerçekleştirilen faaliyetler olduğu açıkça görülmektedir. Günübirlik olarak yoğun insan baskısı altında olan kum zambakları, eğer doğru önlemler alınamazsa geleceği tehlike altındadır. İklim değişikliğinin etkisiyle kuraklığı ve yaz sıcaklığını yoğun yaşadığımız bugünlerde, susuzluğa aldırmadan zarafeti temsil eden beyaz görünümü ve hoş kokusuyla kumulların üzerinde bembeyaz çiçeklerini açan ve bizlere görsel bir şölen sunan kum zambaklarını koruyamazsak ne yazık ki yok olacaklar. Kum Zambaklarının korunması tek bir kurumun başarabileceği bir uygulamayla mümkün olmayacak, zaten hiçbir kurum da buna yanaşmayacaktır. Bütüncül bir koruma için işbirliği şarttır. Başta Doğa Koruma ve Milli Parklar olmak üzere, alanın bir bölümü doğal sit olması dolayısıyla Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu, belediyeler, kum zambakları ile ilgili çalışan akademisyenler, üniversitelerin peyzaj mimarları, alandaki işletmeler ve konuyla ilgili çalışan STK’lar bir an önce bir araya gelerek bir eylem planı hazırlamalıdır. Aynı zamanda ilgili ilçe belediyesinin ev sahipliğinde bahse konu olan kurumların katılacağı hem alan ziyareti hem de bir toplantının yapılması son derece yararlı olacaktır” şeklinde konuştu.
