Aydın’ın Kurtuluşu, toprağı vatan yapan irade ve Mustafa Kemal Atatürk’ün engin komutan ve devlet adamlığı iradesini, toprakta filizlenişi; bir milletin yeniden var oluşunun eşsiz bir örneğidir.
10 yıllık sevinç, milli mücadelenin ateşinin ilk yakıldığı, milli ruhun bütünlüğünün canlandırıldığı, Ege Bölgesinde parlayan incisi, Efeler diyarı Aydın’ın düşman işgalinden kurtuluşunu kutlamanın hakli onur ve sevinci, bu ülkenin iftiharı olmuştur.
Milli mücadele Mustafa Kemal Atatürk ve onun kahraman milletinin asil kanıyla ve anasının sütü kadar helal alın teriyle tarihe yazılmış kahramanlık destanıdır. Bu tarihe yazılan destanın en önemli sayfalarından biri de Aydın’da verilen kurtuluş mücadelesinin kendisidir.
27 Mayıs 1919’da Aydın’ın Yunanlılar tarafından işgal edilmesinin ardından 7 den 70 e Aydın halkının, yurt savunmasında ve düşman işgalinin kırılmasında tüm fedakarlığı göze alıp, birlik ve beraberlik örneği içerisinde canları pahasına mücadele etmişlerdir.
Ecdadımızın tarihe yazdığı bu kahramanlık destanına yeni neslin belleğine, tarihimizin en büyük kahramanlık öyküsü olarak yazmalıyız. 103. Yılında kurtuluş destanına Aydın’ın tüm bölgesinde, bu mücadele ruhunu, Yörük Ali Efe ve arkadaşlarının milli mücadeleye kattıkları kahramanlık efsanesini her bir santimetresinin yaşatmalıyız ve yazmalıyız.
Yaşadığımız tarihi süreci göz önünde tutarak ve ders alarak yeni nesille mücadele ruhunu aşılamalı, memleketimizi Mustafa Kemal Atatürk’ün hedef gösterdiği yüksek medeniyet seviyesinin üzerine çıkarmalıyız.
Ülkemizin yeniden bir Kurtuluş Savaşı eşiğine çekmek isteyen içteki ve dıştaki hainlerin ve karanlık güçlerin, asla bu milleti bölmeye gücü yetmeyecektir. Son İstanbul hükümetinin Vatanın anahtarını tepside teslimini sunmaya neden olanlar, vatanı terk ederek giden, korkak ve hainlere fırsat vermeyecek ruhun yaratılacağı tüm nedenleri topraktan vatan yapanları unutmayarak her zaman ayakta duracak bir olma, iri olma, diri olma ruhuna sahip olmalıyız.
7 Eylül Aydın’ın özgürlük ve bağımsızlık günüdür. Kurtuluş günlerini yaşadığımız vatanımızın, düşmanlarımız tarafından elimizden bir daha alınmaması için yapılacaklar ve verilecek sadh-ı müdafaa geçmişten alınacak derslerle öğrenilmeyi sağlayan günlerdir. Tarih unutulursa, tarih unutturulursa, bilinmelidir ki kimlik yok olur. Millet ve vatan olmanın hiçbir değeri kalmaz. Bir milleti yok etmenin en kolay yolu geçmişini unutturmaktır.
27 Mayıs 1919 tarihinde işgal edilen Aydın kentinde, Aydın sancağının bulunduğu alan Kuva-yı Milliye sürecinin yaşandığı en canlı coğrafyadır.
3 yıl 3 ay düşman işgalinde bulunan Aydın’da ilk direniş hareketleri asker-sivil birlikteliği bu Coğrafyada hayat bulmuştur. Aydın sancağı tüm kent, kasaba ve köyleriyle Kurtuluş Savaşı süresince mücadeleye önemli katkılar yapmıştır. Adına direnişin simgeleri olan Efeleriyle özleştiren Aydın kenti özgürlüğe olan düşkünlüğü ve duyarlı yapısıyla, ortaya koyduğu kimliğiyle Kurtuluş savaşı boyunca varlığını, teslimiyetçi İstanbul Hükümeti ve İşgal devletlerine kabul ettirmiştir.
O günün ruhu direnişin ateşini yakmış, adını yurt sathına yaymışsa, bugün yeniden tarih yazmaya Aydın sancağı her zaman var oluş ruhuyla hazırdır.
Yeter ki meselenin adı vatan ve özgürlük olsun.